Ιδρυτικός Δωρητής Εναλλακτικής Σκηνής

Μεγάλος Χορηγός Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Η σύγχρονη όπερα The Fall of the House of Commons, ένα φουτουριστικό και τολμηρό έργο για τη μυστηριώδη συνύπαρξη ανθρώπινης και τεχνητής νοημοσύνης, έρχεται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ για πέντε μοναδικές παραστάσεις, στις 3, 4, 8, 10 και 11 Μαΐου 2025. Το έργο, σε μουσική Ορέστη Παπαϊωάννου, σύλληψη - δραματουργία Αλέκου Λούντζη και λιμπρέτο Αλέκου Λούντζη και Ορφέα Απέργη, ζωντανεύει μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του Αλέξανδρου Ευκλείδη έναν κόσμο φαντασίας, μια πραγματικότητα όχι μακρινή από τη δική μας, συνομιλώντας με το αρχετυπικό διήγημα του Έντγκαρ 'Aλλαν Πόε Η πτώση του οίκου των 'Aσερ. Το εξαμελές μουσικό σύνολο διευθύνει ο Μιχάλης Παπαπέτρου.

Μια σύγχρονη όπερα για το «ραγισμένο οικοσύστημα των μεταμοντέρνων πόλεων», όπως τη βλέπουν οι δημιουργοί της. Θυμίζοντας όλο και περισσότερο αντανάκλαση σε σβηστή οθόνη υψηλής ευκρίνειας, το εσωτερικό των σύγχρονων διαμερισμάτων φιλοξενεί μια μυστήρια συνύπαρξη ανθρώπινης και τεχνητής νοημοσύνης. Όλα τα αγαθά παραδίδονται κατ' οίκον, οι σχέσεις πλέκονται και ξεσπούν εντός, οι φαντασιώσεις ακούγονται σαν ήχοι κλήσης.

Συνομιλώντας με το αρχετυπικό διήγημα του Έντγκαρ 'Aλλαν Πόε Η πτώση του οίκου των 'Aσερ, όπου οίκος και ένοικοι συγχωνεύονται σε ένα κλειστό κύκλωμα, το έργο ιχνογραφεί τους ήχους που παράγει η ζωή εντός και εκτός των τειχών του πιο κοινού διαμερίσματος του σήμερα. Το αυτοαναφορικό σύμπαν του ζευγαριού που το κατοικεί αποπνέει μια φασματική ισορροπία. Δεσπόζει η ψηφιακή, ανθρωπόμορφη επόπτρια Έρικα_7, πάντα διαθέσιμη να ξαναγράψει τη μνήμη του οίκου και να δώσει λύσεις στο σταυρόλεξο της συμβίωσης.

Η δραματουργική συνομιλία με τον Πόε αξιοποιείται για την αντιδιαστολή του «υψηλού» και του κιτς, αλλά και για τον λειτουργικό συνδυασμό μουσικών ιδιωμάτων από την αρχειοθήκη του κλασικού μελοδράματος ως τα πολυστιλιστικά ασεμπλάζ της μεταμοντέρνας μουσικής. Για τη σύλληψη και δραματουργία του έργου, ο Αλέκος Λούντζης, ο οποίος υπογράφει και το λιμπρέτο σε συνεργασία με τον Ορφέα Απέργη, σημειώνει: «Η όπερα επιχειρεί να μεταγγίσει την ασφυξία του πρωτότυπου διηγήματος στο ομογενοποιημένο παρόν και να προβάλει τη δίκοπη αίσθηση στο μόνο υλικό που μας βρίσκεται άφθονο, ψηφιοποιημένο και απτό - ανέγγιχτο ή νοθευμένο απ' την κατάχρηση· στο κοινό εδώ και τώρα που υφαίνει το ερχόμενο σύμπαν κλειστοφοβίας του δικού μας κόσμου».

Η υπόθεση του έργου, η οποία αναπτύσσεται σε πέντε σκηνές, προσωποποιείται σε ένα ραγισμένο ζευγάρι (Αυτόν και Αυτή), σε μια επισκέπτρια (Δανάη) σωσία της απούσας συντρόφου, και κυρίως σε μια πανταχού παρούσα και τα πάντα επιβλέπουσα ψηφιακή βοηθό (Έρικα_7) που καταγράφει τη μνήμη του Οίκου, τη μήνη των ενοίκων και το συμβιωτικό σταυρόλεξο. Ο εγκιβωτισμός σε έναν χώρο όπου όλες οι ανάγκες και οι απολαύσεις μπορούν να ικανοποιηθούν σχηματικά (από τον πύργο με τους υπηρέτες του 19ου αιώνα μέχρι τις αστείρευτες ψηφιοποιημένες υπηρεσίες του 21ου αιώνα) αγγίζει σταδιακά τα όριά του, το όριο τελείωσης ή / και εκείνο της (αυτο)καταστροφής του.

Η μουσική σύνθεση του Ορέστη Παπαϊωάννου αντλεί από ευρεία γκάμα ειδών εστιάζοντας στις νέες υβριδικές κατευθύνσεις της φωνητικής μουσικής στον 21ο αιώνα, ενώ η ενορχήστρωση έχει σχεδιαστεί για μικρό σύνολο που θυμίζει τζαζ μπάντα (τρομπέτα, σαξόφωνο / κλαρινέτο, τρομπόνι, κρουστά, συνθεσάιζερ, κοντραμπάσο) υπηρετώντας την αστική θεματική του έργου αλλά και τη χρήση τζαζ στοιχείων. Ο Ορέστης Παπαϊωάννου επισημαίνει: «Το The Fall of the House of Commons υιοθετεί μια πλουραλιστική και εκλεκτική μουσική προσέγγιση που αντικατοπτρίζει τις θεματικές αντιθέσεις του λιμπρέτου, όπως παρόν - παρελθόν, ανθρώπινο - τεχνητό, σύγχρονο - παραδοσιακό, τάξη - χάος. Μέσω αυτής της λογικής προκύπτουν τόσο διχοτομίες όσο και προσμείξεις φαινομενικά αντιθετικών στοιχείων, όπως για παράδειγμα η τονική και ατονική γλώσσα, η ομιλία και το τραγούδι, δημιουργώντας μουσικά ή εκφραστικά υβρίδια. Έτσι, το έργο δεν ακολουθεί μία αέναη φόρμα αλλά είναι διαχωρισμένο σε μικρότερα μουσικά επεισόδια-«ταμπλό», που διακόπτουν εσκεμμένα τη ροή του».

Τη σκηνοθεσία της παράστασης, που διαδραματίζεται σε ένα διαμέρισμα-κουτί, υπογράφει ο Αλέξανδρος Ευκλείδης, ο οποίος επιχειρεί να αναδείξει την απόσταση και την εγγύτητα με τον φουτουριστικό κόσμο που γίνεται μέρος της σύγχρονης πραγματικότητας. «Στο έργο μάς απασχολεί η σχέση μας με τη νέα εποχή, η καθημερινότητά μας σε έναν καινούριο κόσμο όπου άνθρωποι και μηχανές συμβιώνουν και αλληλεπιδρούν. Ο οίκος των 'Aσερ στη δική μας εκδοχή γίνεται το κοινό σπίτι. Το σπίτι των κοινών ανθρώπων που ζουν σε πανομοιότυπα διαμερίσματα μια προδιαγεγραμμένη ζωή. Μια ζωής εγκλεισμού και μοναξιάς», υπογραμμίζει.

Το εντυπωσιακό φουτουριστικό σκηνικό και τα κοστούμια υπογράφει ο Γιάννης Κατρανίτσας, τον σχεδιασμό βίντεο οι Μάριος Γαμπιεράκης και Χρυσούλα Κοροβέση και τον σχεδιασμό φωτισμών ο Χρήστος Τζιόγκας.

Τους ρόλους ερμηνεύουν οι Χρύσα Μαλιαμάνη (Έρικα_7), Γεώργιος Ιατρού (Αυτός), Μιράντα Μακρυνιώτη (Δανάη) και Αλέξιος Ζερβάνος (Συζητητής).

Ο Μιχάλης Παπαπέτρου διευθύνει το εξαμελές μουσικό σύνολο, το οποίο αποτελούν οι: Κώστας Τζέκος (κλαρινέτο, σαξόφωνο), Σπύρος Αρκούδης (τρομπέτα), Γιώργος Κρίμπερης (τρομπόνι), Χάρης Παζαρούλας (κοντραμπάσο), Καζούγιο Τσουνεχίρο (κρουστά) και Φρίξος Μόρτζος (πλήκτρα).

Η παραγωγή παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2023 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.

Ομιλία Ουίλλιαμ Α. Έβερετ
H πτώση των οίκων: Έρωτας, θάνατος και η τραγουδισμένη δύναμη της μνήμης
Σάββατο 3 Μαΐου 2025
Ώρα έναρξης: 19.00
VIP Lounge της ΕΛΣ

Είσοδος ελεύθερη

Ως προοίμιο στις δύο όπερες Λουτσία ντι Λαμερμούρ και The Fall of the House of Commons που παρουσιάζονται από την Εθνική Λυρική Σκηνή στο ΚΠΙΣΝ, ο Ουίλλιαμ Α. Έβερετ, επίτιμος διακεκριμένος καθηγητής Μουσικολογίας του Πανεπιστημίου του Μισσούρι - Ωδείου του Κάνσας (ΗΠΑ), θα πραγματοποιήσει ομιλία με θέμα Η πτώση των οίκων: Έρωτας, θάνατος και η τραγουδισμένη δύναμη της μνήμης στην Αίθουσα VIP στον 1ο όροφο του φουαγέ της ΕΛΣ το Σάββατο 3 Μαΐου 2025, στις 19.00, με ελεύθερη είσοδο.

Η πολυμεσική αυτή παρουσίαση εξερευνά πώς η συμβιωτική ένωση μουσικής και θεάτρου εξυψώνει τα υποβόσκοντα θέματα του έρωτα, του θανάτου και της μνήμης στη Λουτσία ντι Λαμερμούρ [Lucia di Lammermoor] των Γκαετάνο Ντονιτσέττι και Σαλβαντόρε Καμμαράνο (1835) και του The Fall of the House of Commons των Ορέστη Παπαϊωάννου, Αλέκου Λούντζη και Ορφέα Απέργη (2022, αναθεώρηση το 2025). Η ομιλία θα εξετάσει επίσης δύο ακόμα έργα μουσικού θεάτρου που πραγματεύονται παρόμοια συναισθήματα, την οπερέτα Maytime (1917) και το δραματικό μιούζικαλ Ρεβέκκα [Rebecca, 2006].

Ο Ουίλλιαμ Α. Έβερετ [William A. Everett] είναι Επίτιμος Διακεκριμένος Καθηγητής Μουσικολογίας του Πανεπιστημίου του Μισσούρι - Ωδείου του Κάνσας (ΗΠΑ). Έχει δημοσιεύσει εκτενώς μελέτες για την όπερα και το μουσικό θέατρο. Έχει συγγράψει τις βιογραφίες των συνθετών Ζίγκμουντ Ρόμπεργκ [Sigmund Romberg] και Ρούντολφ Φριμλ [Rudolf Friml], ενώ το πιο πρόσφατο βιβλίο του, The Year that Made the Musical: 1924 and the Glamour of Musical Theatre, εκδόθηκε από τις Εκδόσεις του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ (Cambridge University Press) το 2024.

Η παράσταση «The Fall of the House of Commons» ανήκει στην ενότητα του προγραμματισμού της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ με τον τίτλο «ΗΜΕΡΕΣ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ» που εντάσσεται στην Πράξη «ΦΕΣΤΙΒΑΛΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ΤΗΣ ΕΛΣ 2024-2025» (MIS 6002467) με κωδικό 2024ΕΠ08570049 (Προτεραιότητα «Προώθηση της περιφερειακής κοινωνικής συνοχής μέσα από την ενίσχυση των μηχανισμών και υποδομών για τη στήριξη της απασχόλησης, της εκπαίδευσης, της υγειονομικής περίθαλψης και της κοινωνικοοικονομικής ένταξης» του προγράμματος «Αττική 2021-2027») και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από Εθνικούς Πόρους.

Η όπερα The Fall of the House of Commons σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας

Οι παραστάσεις της όπερας The Fall of the House of Commons στις 4 & 11 Μαΐου 2025 θα παρουσιαστούν σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας, σε συνεργασία με την ATLAS E.P., με στόχο την ανεμπόδιστη οπτικοακουστική παρακολούθηση για όλες, όλους και όλα. Στο πλαίσιο αυτό έχει προβλεφθεί να υπάρχουν θέσεις για Κ/κωφούς και βαρήκοους ανθρώπους που χειρίζονται την Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ), θέσεις για ανθρώπους που χρησιμοποιούν τους υπέρτιτλους (CAPS) οι οποίοι καλύπτουν όλο το ακουστικό κανάλι, καθώς και θέσεις τυφλών ανθρώπων και ανθρώπων με περιορισμένη πρόσβαση στο οπτικό κανάλι επικοινωνίας, που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία ακουστικής περιγραφής (AD). Οι σκύλοι οδηγοί τυφλών είναι επίσης ευπρόσδεκτοι.

Φορέας χρηματοδότησης των υπηρεσιών καθολικής προσβασιμότητας για την παράσταση είναι το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο του Έργου: «SUB.1.1.6 Προσέλκυση ατόμων 65+ και ατόμων με αναπηρία σε δράσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής», που υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - NextGenerationEU.

Οι θεατές που επιθυμούν να κάνουν χρήση των υπηρεσιών προσβασιμότητας παρακαλούνται να πραγματοποιήσουν την αγορά των εισιτηρίων τους στα Ταμεία της ΕΛΣ, τηλεφωνικά στο 2130885700 ή με email στο . Για υποβοήθηση στις κρατήσεις, μπορείτε επίσης να επικοινωνείτε με την ATLAS E.P. στο 6993507553 ή με emailστο